Δώδεκα τρόποι για να ξεφορτωθείς τους νταήδες

Συμβουλές και τεχνικές για νέους και νέες 


Υπάρχει στο σχολείο κάποιος που σε πειράζει; Κάποιος που σου λέει πράγματα που σε θυμώνουν η σε στενοχωρούν; Κάποιος που σε σπρώχνει ή σε χτυπά στα διαλείμματα;
Δυστυχώς τέτοια παιδιά υπάρχουν παντού, σ’ όλα τα σχολεία. Πάντα υπάρχει κάποιος κακοήθης που διασκεδάζει εις βάρος των άλλων. Υπάρχουν όμως τρόποι να τους κρατήσεις μακριά σου. 
Πάτα το σύνδεσμο στη λεζάντα της εικόνας για να δεις ένα βίντεο που θα σε βοηθήσει να καταλάβεις τι είναι η σχολική βία και τι μπορείς να κάνεις για να προστατευτείς:

http://www.dailymotion.com/video/x236xgr_ntais_people

Μπορείς επίσης να διαβάσεις τους παρακάτω τρόπους αντιμετώπισης. Διάλεξε αυτόν (ή αυτούς) που πιστεύεις πως σου ταιριάζουν καλύτερα. Έπειτα εξασκήσου, μέχρι που να είσαι σίγουρος/-η ότι μπορείς να τα καταφέρεις όταν αντιμετωπίζεις τα «πειράγματά» τους.

1. Ψηλά το κεφάλι
Οι νταήδες είναι θρασύδειλοι: θρασείς εκεί που τους παίρνει (μπροστά στους πιο αδύνατους) και δειλοί μπροστά στους δυνατούς. Συνήθως «γλείφουν» τους δυνατούς και σχεδόν ποτέ δεν τους επιτίθενται. 
Δείξε δυνατός και περήφανος. Όταν περπατάς σκυφτός με το κεφάλι σκυμμένο δίνεις την εντύπωση ότι είσαι υποταγμένος ή φοβισμένος. Αμέσως ο νταής σκέφτεται «Να ένα θύμα». Σήκωσε το κεφάλι και περπάτα σαν πρίγκηπας/πριγκήπισσα. 
Όταν σου μιλά κάποιος προσπάθησε να τον κοιτάς κατάματα, ή, αν δε μπορείς, στην περιοχή ανάμεσα στα μάτια. Αυτό δείχνει προσοχή χωρίς να δείχνει υποταγή.

2. Ψυχραιμία / αδιαφορία
Οι νταήδες λατρεύουν την αίσθηση της δύναμης που τους δίνει η επιβολή πάνω σε άλλους. Οι νταήδες δεν πειράζουν κάποιον γιατί φορά γυαλιά ή σιδεράκια, αλλά γιατί γυρεύουν μια αντίδραση. Οι αγαπημένες τους αντιδράσεις είναι θυμός ή δάκρυα κι αν τα βρουν, τότε έρχονται και ξανάρχονται πολλές φορές, χωρίς να κουράζονται γιατί το απολαμβάνουν.
Είναι όπως με τα γλυκά. Αν έβρισκες ένα ράφι που ξέρεις ότι έχει πάντα γλυκά και μπορείς πάντα ν’ απλώσεις το χέρι και να πάρεις, δε θα ξαναπήγαινες; Το ίδιο και οι νταήδες. Ο μόνος τρόπος για να φύγουν, είναι να βρουν το ράφι άδειο. Κοίτα: υπάρχουν άλλα παιδιά στο σχολείο με γυαλιά ή σιδεράκια στο σχολείο που δεν τα πειράζουν. Πώς γίνεται αυτό; Απλά, οι νταήδες δοκίμασαν και σ’ αυτά, αλλά δε βρήκαν αυτό που ήθελαν κι έτσι έφυγαν και δοκίμασαν σε άλλα παιδιά ώσπου βρήκαν εσένα. Άρα, ο καλύτερος τρόπος για να τους κάνεις να φύγουν είναι να μην τους δώσεις αυτό που θέλουν. Ούτε νεύρα, ούτε δάκρυα. Ακόμη κι αν σε πειράζουν αυτά που λένε, κάνε πως δε σε νοιάζει καθόλου. Δείξε αδιαφορία.

3. Φύγε
Αυτή είναι η καλύτερη τεχνική, και είναι φυσικό επακόλουθο της επόμενης. Το κόλπο είναι να το κάνεις να φανεί σα να φεύγεις επειδή βαρέθηκες, όχι σαν άτακτη υποχώρηση.  Πάρε το πιο μπλαζέ σου ύφος, δείξε απίστευτη βαρεμάρα και φύγε με την πλάτη ίσια και το κεφάλι ψηλά. Περπάτα με κανονικό βήμα, ούτε πολύ αργά ούτε πολύ γρήγορα. Ποτέ μη γυρίσεις να κοιτάξεις πίσω.
Αν είναι δυνατό, πήγαινε προς ένα χώρο όπου θα βρεις κόσμο – συμμαθητές, καθηγητές, περαστικούς, οτιδήποτε. Αν «σου την πέσουν» στο δρόμο έξω από το σχολείο ή το φροντιστήριο, μπες στο πλησιέστερο μαγαζί, ή κάλεσε το πρώτο ταξί που θα περάσει. Σε πολύ σοβαρές περιπτώσεις, φρόντισε να έχεις φορτισμένο κινητό μαζί σου για την περίπτωση που χρειαστεί να σε πάρει κάποιος από εκεί.

4. Τέρμα τα παρακάλια
«Σε παρακαλώ, σταμάτα.» «Μα γιατί μου το κάνετε αυτό;» και τα παρόμοια, το μόνο που κάνουν είναι να επιβεβαιώνουν στο νταή ότι χτύπησε χρυσωρυχείο. «Με παρακαλά, με ικετεύει, άρα είμαι ισχυρότερος», «Νιώθει άσχημα, άρα τα κατάφερα.» είναι οι σκέψεις του νταή.
Δυστυχώς το ευχαριστώ και το παρακαλώ πιάνουν μόνο στους ευγενικούς ανθρώπους – για τους υπόλοιπους αυτές οι λέξεις είναι άχρηστες και θα χρειαστούν άλλοι τρόποι αντιμετώπισης.

5. Πες όχι
Τα παρακάλια δεν πιάνουν στους νταήδες, αλλά ένα ευθύ, σταθερό όχι μπορεί να έχει αποτέλεσμα. Το κόλπο είναι να είναι σύντομο και ανέκφραστο. Ένα θυμωμένο «φτάνει» ή ένα δακρύβρεχτο «σταμάτα πια»  θα έχουν το ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα – ο βασανιστής θα συνεχίσει (βλ. ακριβώς παραπάνω).
Το όχι μπορεί να πιάσει μόνο αν συνδυαστεί με ένα ύφος βαρεμάρας και αδιαφορίας. Είναι επίσης σημαντικό το πεις απλά και σε γλώσσα που καταλαβαίνει ο νταής. Μην προσπαθήσεις να πεις κάτι έξυπνο, αλλά δοκίμασε κάτι απλό όπως «Κόφ’ το» με σταθερή φωνή.

6. Η σωστή απάντηση
Γιατί να μη δοκιμάσεις κάτι περισσότερο από την απλή αναχώρηση ή το «Σταμάτα πια»; Αν δείξεις χιούμορ κι ευστροφία μπορεί να καταφέρεις ν’ αποστομώσεις το νταή (ή νταήδες) κάνοντάς τον να μη μπορεί να βρει απάντηση.
Υπάρχουν πολλά που μπορείς να πεις, ανάλογα με το είδος της προσβολής που σου κάνουν και το τι ταιριάζει στο στιλ σου:
- Αδιαφορία: «Ε, και;» «Σιγά τ’ αυγά.» «Σκοτίστηκα.» κτλ. Ανασήκωσε τους ώμους με βαριεστημένο ύφος και φύγε ήρεμα.
- Ερώτηση: «Α, ναι;» «Αυτό πού το άκουσες;» «Και το πιστεύεις;»
- Επιβεβαίωση: «Φυσικά.» «Βέβαια. Δεν τό ’ξερες;» «Αμέ.» «Μπράβο σου που το βρήκες.»
- Ευχαριστίες: «Σ’ ευχαριστώ.» «Είσαι πολύ ευγενικός που το πρόσεξες.» Κάν’το ν’ ακούγεται σα να σου έκανε πραγματικό κομπλιμέντο. Θα τον αφήσεις άναυδο και θα ψάξει για ευκολότερο θύμα.
- Ξάφνιασμα: «Σοβαρά;» «Αλήθεια;» «Δεν είχα ιδέα.» «Ευχαριστώ που μου το είπες.» Κάνε σα να σου έδωσε κάποια σημαντική πληροφορία.
- Περηφάνια: «Ναι, και μ’ αρέσει.» «Ναι, και είμαι περήφανος.» Μην πιστεύεις κανέναν που σου λέει πως είσαι κατώτερος γιατί είσαι διαφορετικός. Το αντίθετο συμβαίνει: οι άνθρωποι με στενά μυαλά δε μπορούν να εκτιμήσουν τίποτ’ άλλο εκτός από τον εαυτό τους. Να είσαι περήφανος γι αυτό που είσαι.
- Σαρκασμός: «Σιγά τ’ αυγά» «Ουάου, σπουδαία νέα.» «Δε βρήκες τίποτα καλύτερο ν’ ασχοληθείς;» Αυτό λέγεται σαρκασμός. Αν ξέρεις τι είναι και μπορείς να το χρησιμοποιήσεις, πιάνει τέλεια. Φρόντισε μόνο να συνοδέψεις τις ατάκες με το ανάλογο ύφος (με τα μάτια προς τα πάνω και μια έκφραση ‘έλεος’ στο πρόσωπο). Έπειτα φύγε ήρεμα, σαν κριτικός που αναχωρεί από το θέατρο γιατί η παράσταση ήταν χάλια.

7. Κουφαμάρα
Κάνε ότι δεν άκουσες ή δεν είδες το νταή. Το κλειδί είναι να εστιάσεις την προσοχή σου σε κάτι άλλο (το κινητό σου, το ρολόι, το φίλο που σου μιλάει, κτλ), συνεχίζοντας το δρόμο σου. Είναι μια πολύ καλή τεχνική αν δεν εμπιστεύεσαι τον εαυτό σου να σταθεί μπροστά στο νταή. Δυστυχώς, μπορεί να εφαρμοστεί σε χώρους από τους οποίους μπορείς να φύγεις. Δε μπορείς να τη χρησιμοποιήσεις σε μέρη όπως το σχολικό.

8. Η ματιά που σκοτώνει
Το ψυχρό και περιφρονητικό (ή δολοφονικό) ύφος που μεταφέρει το μήνυμα «Είσαι ηλίθιος, αλλά δεν αξίζει τον κόπο ν’ ασχοληθώ μαζί σου» είναι πολύ αποτελεσματικό, αν «τό ’χεις.» Ψάξε να βρείς παράλληλα σε αγαπημένες σειρές ή ταινίες και προσπάθησε να μιμηθείς τους πρωταγωνιστές.

9. Πιάσε φίλους
Η καλύτερη άμυνα, από κάθε άποψη. Οι φίλοι είναι το καλύτερο φάρμακο όταν όλα πάνε στραβά. Το να έχεις φίλους είναι η καλύτερη απόδειξη πως δεν είσαι όλα αυτά που σου λένε οι νταήδες, ή πως όλα αυτά δεν έχουν σημασία. Το να μην έχεις φίλους, δε σημαίνει το αντίθετο, ότι λένε αλήθεια. Μπορεί απλά να σημαίνει πως δε συνάντησες ακόμη το κατάλληλο πρόσωπο ή πως δεν έχεις μάθει πώς να κάνεις φίλους.
Προσπάθησε να είσαι ανοιχτός και φιλικός με όλους. Παρατήρησε τις συζητήσεις παιδιών που σ’ ενδιαφέρουν και προσπάθησε να παρέμβεις με μια έξυπνη ατάκα, όταν έρθει η σωστή στιγμή. Μάθε μερικά ανέκδοτα. Ψαξε για παιδιά που τους αρέσει η ίδια μουσική ή τα ίδια παιχνίδια μ’ εσένα. Γράψου σε δραστηριότητες που σ’ ενδιαφέρουν: μουσική, σκακιστικός όμιλος, ζωγραφική. Εκεί θα γνωρίσεις παιδιά που έχουν τα ίδια γούστα μ’ εσένα. Εναλλακτικά, αν βρεις ενδιαφέροντα άτομα, δες τι τους ενδιαφέρει και ψάξε να μάθεις περισσότερα γι αυτό – μπορεί ν’ ανακαλύψεις ότι σου αρέσει κι εσένα. Πρόσφερε τη βοήθεια ή τη γνώμη σου, αλλά μην κάνεις ότι τα ξέρεις όλα. Δώσε το τηλέφωνό σου, ή κάλεσε κάποιο παιδί να παίξετε στο σπίτι, ή να κάνετε μαζί μια εργασία. Πάνω απ’ όλα περίμενε και μην πιέζεις τα πράγματα.
Αν έχεις φίλους ή γνωστούς, προσπάθησε να περνάς περισσότερο χρόνο μαζί τους. Το να απομονώνεσαι μπορεί να τους δώσει την εντύπωση ότι τους αποφεύγεις και ν’ απομακρυνθούν κι αυτοί. 
Έπειτα, όταν είσαι με άλλους, οι νταήδες συνήθως μένουν μακριά, γιατί δεν τους αρέσει να τα βάζουν με πολλούς.

10. Όχι προσβολές
Απόφυγε να θίξεις ή να βρίσεις το νταή.  Πρώτον, δεν πρέπει να πέσεις στο επίπεδό του. Δεύτερον, αν το κάνεις θα καταλάβει ότι σε πείραξε και θα συνεχίσει. Τρίτον, αν θυμώσει μπορεί να κάνει χειρότερα, π.χ. από τη λεκτική βία να μεταβεί στη σωματική.

11. Όχι ξύλο
Απόφυγε να τον χτυπήσεις. Πρώτον, οι νταήδες επιλέγουν πάντα πιο μικρόσωμα και αδύναμα θύματα, οπότε οι πιθανότητες να τον πληγώσεις είναι λίγες, ενώ οι πιθανότητες να πληγωθείς πολλές. Έπειτα, σε περίπτωση βίας, μπορεί να βρεθείς μπλεγμένος, ιδίως αν ο νταής έχει μάρτυρες. Αν σου επιτεθεί, φύγε και μόνο αν δε μπορείς να φύγεις χτύπα, για να υπερασπιστείς τον εαυτό σου.

12. Μίλησε σε έναν μεγάλο
Ο νταής θα προσπαθήσει να σε τρομοκρατήσει για να μην πεις τίποτα σε κανέναν. Μπορεί να σου πει πως οι μεγάλοι δε μπορούν να κάνουν τίποτα, πως θα έπρεπε να ντρέπεσαι (εσύ γι αυτό που κάνει αυτός/-ή!), πως κανείς δε θα σε βοηθήσει γιατί σου αξίζουν αυτά που παθαίνεις και άλλα πολλά. Μπορεί επίσης να σου πει πως θα κάνει κακό στους γονείς, τ’ αδέλφια, τους φίλους σου.
Μην τον πιστεύεις. Όπως είπαμε, οι νταήδες είναι θρασύδειλα άτομα. Δαγκώνουν τους πιο αδύναμους και βάζουν την ουρά στα σκέλια μπροστά σε κάποιον πιο δυνατό.
Πρώτα πες το στους γονείς σου. Μπορεί να μην είναι τέλειοι, αλλά είναι οι γονείς σου και σε αγαπούν περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο στον κόσμο. Να είσαι σίγουρος/-η πως θα κάνουν τα πάντα για να σε προστατέψουν. Αν συμβαίνει κάτι σοβαρό (είσαι ορφανός, οι γονείς σου έχουν μεταναστεύσει, κτλ) και  οι γονείς σου πράγματι είναι αδύνατο να σε βοηθήσουν, τότε ψάξε για ένα άτομο εμπιστοσύνης, όπως για παράδειγμα τον παππού ή τη γιαγιά σου, έναν καθηγητή που σέβεσαι για το χαρακτήρα του, τους γονείς ενός φίλου. Μπορείς ακόμη να μιλήσεις μ’ ένα φίλο ή με τον αδελφό/-ή σου γι αυτό που συμβαίνει.
Μπορεί αυτός που θα σ’ ακούσει να μη μπορεί να κάνει κάτι άμεσα, αλλά σίγουρα το να πεις τον πόνο σου σε κάποιον προσφέρει ανακούφιση και έπειτα, ένα πρόβλημα λύνεται πιο εύκολα όταν το βλέπεις από δυο οπτικές. Γι αυτό οι Χιώτες πήγαιναν δυο-δυο. Μπορεί ο φίλος ή ο καθηγητής σου να έχει κάποιες ιδέες για το τι μπορείς να κάνεις.
Μπορείς φυσικά να πας στο διευθυντή, αλλά ο διευθυντής δεν είναι εκεί για συμπαράσταση. Ο ρόλος του είναι ρόλος δικαστή και πρέπει να είναι σίγουρος πριν πάρει μια απόφαση. Γι αυτό είναι σημαντικό όταν πας εκεί να έχεις μάρτυρες ή αποδείξεις για το τι γίνεται. Για παράδειγμα, αν σου στέλνουν μηνύματα στο κινητό φύλαξέ τα, μην τα σβήσεις, και αποθήκευσε στον υπολογιστή σου αναρτήσεις ή μηνύματα.

Σημειώσεις: Οι παραπάνω τεχνικές δεν είναι κατάλληλες για όλους, ούτε για όλες τις καταστάσεις. Πειραματίσου ώσπου να βρεις ποιές ταιριάζουν στο δικό σου στιλ και στην κατάσταση που αντιμετωπίζεις.
Μάθε να αδιαφορείς. Το να θυμώνεις για τα λόγια των κακών είναι σα να θυμώνεις για τον καιρό που χάλασε. Αν βρέχει δε θυμώνεις, παίρνεις ομπρέλα. Αν κάποιοι σε βρίζουν δε θυμώνεις, τους γυρνάς την πλάτη.
Μην αφήνεις να σ’ επηρρεάζουν κακοήθειες που λένε άνθρωποι που δε σε ξέρουν πραγματικά. Δεν είναι φίλοι σου κι ούτε θα ήθελες να είσαι φίλος με άτομα που πληγώνουν για πλάκα. Ψάξε να βρεις πιο αξιόλογα άτομα στη ζωή σου, που ξέρουν να σ’ εκτιμήσουν γι αυτό που είσαι. Αν δεν τους βρεις στο σχολείο μη στενοχωριέσαι: ο κόσμος είναι μεγάλος και σίγουρα μια μέρα θα βρεις κάποιον να σου ταιριάζει.
Στο μεταξύ αδιαφόρησε για τα σχόλια των νταήδων. Σκέψου πως είναι απλά ανόητα άτομα που δεν έχουν τίποτα πιο δημιουργικό ή πιο έξυπνο να κάνουν. Λυπήσου τους, γιατί είναι ανίκανοι να σκεφτούν κάτι καλύτερο για να περάσουν την ώρα τους. Περιφρόνησέ τους για την αναισθησία τους. Γράψε αυτούς και τα σχόλιά τους στα παλιά σου τα παπούτσια. Και προπάντων μην τα βάφεις μαύρα επειδή κάποιοι ηλίθιοι λένε ό,τι τους καπνίσει για ’σένα.
Βέβαια, δεν είναι τόσο εύκολο να τους διαγράψεις από τη μια μέρα στην άλλη. Γι αυτό, ώσπου να το πετύχεις, προσποιήσου αδιαφορία. Τα δάκρυα και οι εκρήξεις θυμού θα κάνουν τα πράγματα χειρότερα, γι αυτό εξασκήσου στο να δείχνεις αδιάφορος.

Οι παραπάνω τεχνικές είναι πιο αποτελεσματικές στην αρχή. Μ’ αυτές τις τεχνικές θα στείλεις αδιάβαστους όσους προσπαθήσουν να σε πειράξουν για οτιδήποτε: θα τους δώσεις να καταλάβουν ότι δε θα βρουν σ’ εσένα αυτό που θέλουν και πως καλά θα κάνουν να ψάξουν γι άλλο στόχο.
Αν όμως έχεις δεχτεί επιθέσεις για κάμποσο καιρό, ο νταής έχει συνηθίσει να παίρνει από εσένα αυτό που θέλει. Μπορεί να ξαφνιαστεί με την αλλαγή σου, αλλά μπορεί να μην την πιστέψει. Είσαι άλλωστε το αγαπημένο του ζαχαροπλαστείο. Μπορεί να σκεφτεί πως αν δεν έχει το αγαπημένο του γλυκό σήμερα, μπορεί να το έχει αύριο. Γι αυτό θα ξαναπεράσει και θα σε ξαναπειράξει. Σημασία έχει να είσαι σταθερός/-ή. Ούτε μια φορά μη δείξεις ότι σε πειράζουν αυτά που λέει. Έπειτ’ από λίγο θα το πάρει απόφαση πως η πηγή στέρεψε και θα σ’ αφήσει ήσυχο/-η. Οπλίσου όμως με υπομονή, γιατί θα του πάρει κάμποσο χρόνο ώσπου να το καταλάβει.

Τέλος, όλες οι παραπάνω τεχνικές είναι χρήσιμες όχι μόνο στο σχολείο, αλλά και μετά από αυτό. Η ικανότητα να αδιαφορείς για κακόβουλα σχόλια και να αφοπλίζεις τις επιθέσεις όσων θέλουν να σε βλάψουν, είναι πολύτιμα για κάθε κατάσταση. 

Θα σου δώσω ένα παράδειγμα που είδα με τα μάτια μου πριν λίγα χρόνια: Ένα τζιπ παραβίασε το στοπ και τράκαρε (ελαφρά) με ένα άλλο αμάξι. Ο οδηγός του τζιπ, παρόλο που είχε άδικο, βγήκε έξαλλος από το αμάξι φωνάζοντας «Γ*** τη μάνα σου, ρε μ***». Ο δεύτερος οδηγός τον κοίταξε ήρεμα και του είπε με μια έκφραση απορίας «Γ*** τα γούστα σου, ρε φίλε». Ο πρώτος έμεινε κόκκαλο από το ξάφνιασμα, του πήρε κάμποση ώρα να επεξεργαστεί το τι άκουσε, κι ο θυμός του εξατμίστηκε. Τελικά η κατάσταση λύθηκε με ήρεμο τρόπο.

Καλή επιτυχία!



-------------------------------------------------------------------------
Πηγές πληροφοριών: http://micheleborba.com/blog/bully-proofing-strategies-for-kids/, http://bullies2buddies.com/how-to-stop-being-teased-and-bullied-without-really-trying-intro/, http://newsok.com/your-life-bullies-are-made-not-born/article/3878895, http://www.greatschools.org/parenting/bullying/600-how-to-deal-with-a-bully.gs, http://www.unicef.gr/%CE%BD%CE%AD%CE%B1-%CE%AD%CE%BA%CE%B8%CE%B5%CF%83%CE%B7-%CE%B1%CF%80%CE%BF%CE%BA%CE%B1%CE%BB%CF%8D%CF%80%CF%84%CE%B5%CE%B9-%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%AD%CE%BD%CF%84%CE%BF%CE%BD%CE%B7-%CE%B5%CE%BE%CE%AC%CF%80%CE%BB%CF%89%CF%83%CE%B7-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%B2%CE%AF%CE%B1%CF%82-%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%AC-%CF%84%CF%89%CE%BD-%CF%80%CE%B1%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CF%8E%CE%BD/a2-528-8, http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22733&subid=2&pubid=35226948, http://search.cdc.gov/search?query=bullying&utf8=%E2%9C%93&affiliate=cdc-main,
Πηγή εικόνων: http://stopbullying.bitstrips.com/challenge/tips/
Συμβουλές για γονείς: εδώ